به نقل از «دانا»

یزد میراث دار هنر ۹ هزار ساله صنعت کاشی در ایران

تاریخ انتشار: ۱ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۴۵۰۴۹

یکی از مهمترین رخدادها در جهان، انقلاب کاشی و سرامیک است که نقش تحولی مهمی در حوزه علم و تکنولوژی به جا آورد و تاثیر زیادی بر زندگی انسان ها در بخش صنعت گذاشت.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از یزدرسا، صنعت کاشی و سرامیک در کشور ایران دارای سابقه و قدمت چنـدین هـزار سـاله اسـت و همـین موضوع باعث شد که این صنعت در کشور از جایگاه ویژه و ممتازی برخوردار باشد؛ صـنعتی کـه پیـشینه تاریخی آن و نقش ایرانیان در تحول آن در کشور غیرقابل انکار است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

هر صنعت در جوامعی که بومی شده باشد قابلیت رشد و توسعه را پیدا می کند و عجین شدن و تداخل صنعت با فرهنگ مردم یک جامعه و تاثیر متقابل بر آن در دوره های زمانی مختلف، نقش بومی شدن صنایع را پررنگ می کند بنابراین داشتن پیشینه تاریخی و فرهنگی در بخش صنعت میتواند به رشد و توسعه آن و ترسیم دورنمـای بهتـری از آن کمک نماید.

صنعت کاشی و سرامیک یکی از مهمترین صنایعی است که در ایران و به ویژه در استان یزد در سبقه تاریخی و فرهنگی ید طولایی دارد و در ایـن اسـتان، سـنت و صـنعت در سـاخت انـواع کاشـی و سرامیک و سفال در هم تنیده شده و این صنعت و هنر را پایدار ساخته است.

کلمه کاشی و سرامیک در گذشته به شکل امروزی خود مرسوم نبوده و کلمه کاشی از واژه لاتین "tegula" مشتق شده از فعل "tegere" است که به معنی "پوشاندن" یا "پوشش‌دادن" است و این نام در گذشته در زبان رومی برای قطعات سفال روی بام به کار برده می شد و به کاشی های بام معروف بود که مانع نفوذ آب به درون بام ها می شد؛ همچنین کلمه سرامیک نیز برگرفته از واژه یونانی "کراموس" به معنای "گل کوزه گری" یا "گـل رس پختـه" شده است.

با صنعتی شدن صنعت کاشی و سرامیک ایران و روی کار آمدن دستگاه های تولید کاشی، برای تولید انبوه در این عرصه، فضای مناسبی برای راه اندازی کسب و کار به وجود آمد در نتیجه ما شاهد ظهور سفال های به دست آمده از کاوش های باستانشناسی در منطقه غرب ایران بودیم که گواهی بر قدمت 9 هزار ساله صنعت سرامیک در ایران می دهد.

با این وجود قرن ۶ تا ۷ هجری قمری را عصر شکوفایی این هنر و صنعت در ایران می توان برشمرد. این صنعت از دیرباز در مناطق مختلف ایران رواج داشته به گونه ای که در گذشته هر یک از این مناطق سبک خاص خود را در تولید کاشی انتخاب کرده بودند، کاشان، گرگان (جرجان قدیم)، ساوه، ورامین و  ... شهرهایی هستند که هنر کاشی سازی خاص خود را دارا بوده و به نوعی قطب های ساخت کاشی و سرامیک در زمان خود به شمار می رفتند.

انقلاب صنعتی تحول بزرگی را در صنایع مختلف به وجود آورد که یکی از آن صنایع صنعت کاشی و سرامیک بود و ما شاهد ظهور انواع ماشین آلات تولید کاشی و سرامیک هستیم که باعث ارائه کیفیت و سرعت در تولید کاشی و سرامیک گردید.

صنعت کاشی و سرامیک تا پیش از سال ۱۳۳۹ هجری شمسی به شیوه سنتی و دستی به حیات خود ادامه می داد اما در این سال با روی کار آمدن کارخانجات کاشی و سرامیک شکل صنعتی تولید کاشی و سرامیک به ایران راه یافت.

اولین تولیدات صنعتی کاشی در استان یزد در دهه ۱۳۵۰ صورت گرفت و همزمان با گسترش این صنعت در ایـران در دهه ۱۳۷۰ ، یزد جایگاه ویژه ای یافت و در حال حاضر رتبه اول تولید کاشی ایران را به خود اختصاص داده است.

تـا سـال ۱۳۵۷ تولیـد کاشـی و سـرامیک در اسـتان یـزد بـه صـورت کـاملاً سـنتی بود؛ مهمتـرین کاشیکاری های برجای مانده در یزد مربوط به دوره تیموری (قرن هشتم و نهم هجری قمری) است که از جمله این بناها می توان به مـسجد جامع یزد، مسجد امیر چقماق، بقعه سید رکن الدین اشاره کرد.

جالب اینجاست که همزمان با ایجاد ایـن بناهـا در یزد، بناهای مشابهی در اصفهان، سمرقند و بخارا دیده می شود که نشان دهنده انتقال تجارب اساتید یزد و اصفهان در ساخت کاشی به این شهرهاست.

اولین کارخانه صنعتی تولید کاشی در یزد، کارخانه کاشی یزد (۱۳۵۷) بود که به تولید کاشی تک پخت قرمـز در سایزهای کوچک پرداخت.

آمارها نشان می دهد که تقریبا  بیش از ۶۰ درصد کاشی و سرامیک کشور در این استان تولید می شود که بخش اعظمی از آن به خارج از کشور صادر می شود و و این استان به تنهایی پنجمین تولیدکننده کاشی و سرامیک در دنیاست.

از مهمترین عوامل موثر بر رشد صنعت کاشـی و سـرامیک در اسـتان یـزد برخـورداری از سـبقه فرهنگـی و تاریخی این استان در ساخت کاشی و سرامیک می توان نام برد. اساتید کاشی کار از دیرباز در این سـرزمین بـه هنـر کاشیکاری پرداخته اند و این صنعت در استان یزد دارای قدمت ۷۰۰ ساله است.

هنرسفالگری (کباره پزی) از گذشته تا کنون در استان یزد رواج داشته است و در حال حاضـر در استان یزد، شهرستان میبد به عنوان قطب مهم سفالگری این استان محسوب شده و کارگاه هـای سـفالگری و کاشی سازی بسیاری در آن وجود دارد.

هنر کاشی سازی در تار و پود یزدی ها تنیده شده و از دیرباز تا کنون، این هنر نه تنها کمرنگ نشده بلکه با خلاقیت و ذوق مردم این دیار جانی دوباره یافته، به گونه ای که چشمان مردم جهان را این ذوق و زیبایی نوازش می دهد.

علیرغم تحریم های ناجوانمردانه اعمال شده علیه ایران، این صنعت برخلاف مشکلات بر سر راهش، پرقدرت و با سرعت به سمت قرارگیری بر قله های جهانی در زمینه کاشی و سرامیک پیش می رود و امید است این شکوفایی، پیامرسان جایگاه هنر و استعداد ایرانیان به ویژه یزدی ها به دنیا باشد.

انتهای پیام/

منبع: دانا

کلیدواژه: صنعت کاشی و سرامیک کاشی و سرامیک استان یزد تولید کاشی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۴۵۰۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

افزایش ۱۲۷ میلیون مترمکعبی ظرفیت تولید گاز کشور با توسعه ۱۶ میدان گازی

محسن خجسته‌مهر مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران در امضای تفاهم‌نامه‌های مطالعات طرح‌های توسعه ۱۶ میدان گازی با هلدینگ‌ها، شرکت‌های پتروشیمی و شرکت‌های اکتشاف و تولید ایرانی گفت: با سرمایه‌گذاری ۶ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلاری، در این حوزه امروز یکی از رویدادهای مهم اقتصادی صنعت نفت با مشارکت مردم را شاهد هستیم.

وی ادامه داد: برای تحقق برنامه‌های تولیدی باید سرمایه‌گذاری مستقیم و غیرمستقیم انجام دهیم که در دولت سیزدهم این کار زیربنایی در حال انجام است.

خجسته مهر گفت: پیش‌تر تنها شرکت‌های اکتشاف و تولید می‌توانستند در صنعت نفت سرمایه‌گذاری کنند، اما با ابتکار وزیر نفت و هماهنگی لازم با دولت قرار شد پتروشیمی‌ها نیز در بالادست صنعت نفت حضور یابند.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران خاطر نشان کرد: قرارداد توسعه میدان مشترک آزادگان به ارزش ۱۱ میلیارد ۵۰۰ میلیون دلار و دیگر میدان‌ها در مجموع به ارزش ۱۳ میلیارد ۵۰۰ میلیون دلار با حضور بانک‌ها به امضا رسید و به‌تازگی با امضای قرارداد فشارافزایی، وزارت نفت نشان داد که می‌تواند کارهای بی‌نظیری در این صنعت انجام دهد.

خجسته‌مهر با تأکید بر اینکه با نهایی و اجرایی شدن تفاهم‌نامه‌های امروز بیش از ۱۶ مخزن گازی کشور توسعه می‌یابد، گفت: با بهره‌برداری از این طرح‌ها ۱۲۷ میلیون مترمکعب به ظرفیت تولید در چهار استان نفت و گازخیز کشور اضافه می‌شود.

وی سرمایه‌گذاری پتروشیمی‌ها در بخش بالادستی صنعت نفت را قراردادی برد - برد برای شرکت ملی نفت ایران و آن‌ها دانست و گفت: مردم به‌عنوان سرمایه‌گذاران اصلی پتروشیمی‌ها و هلدینگ‌ها با این تفاهم‌نامه‌ها در طرح‌های بالادستی سرمایه‌گذاری می‌کنند.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران ادامه داد: در دولت‌های یازدهم و دوازدهم سالانه به‌طور میانگین یک میلیارد ۶۰۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری شده است، درحالی‌که در ۲.۵ سال عمر دولت سیزدهم این رقم به سالانه ۶ میلیارد ۳۰۰ میلیون دلار رسیده و درمجموع ۱۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شده که بخش قابل‌توجهی از این سرمایه‌گذاری از سوی بخش خصوصی بوده است.

باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی اقتصاد و انرژی